“DIT MOET NIET TE LANG DUREN”
Thuiswerken is in vele westerse landen door de coronacrisis een feit. Maar het fenomeen zelf is zeker geen nieuwe ontwikkeling. In Nederland werkte 39 procent van de werkzame beroepsbevolking namelijk al thuis. Twee derde (ongeveer 2,4 miljoen) deed dit incidenteel.
De vijf bedrijfstakken met meer dan 60 procent (incidentele) thuiswerkers (2018) zijn informatie & communicatie, onderwijs, financiële dienstverlening, specialistische zakelijke diensten, en energievoorziening. Denk veelal ook aan freelancers, zzp’ers en bijvoorbeeld professionele bloggers die veelal vanuit huis werken. Zij behoren tot de groep doorgewinterde thuiswerkers van 1,3 miljoen mensen die gewoonlijk thuis vanachter hun bureau werken.
(Werken aan de keukentafel bij Van Aken thuis)
In bijna een kwart van de huishoudens in Nederland wonen minderjarige kinderen. Dus hoewel de nationale omslag naar massaal thuiswerken voor deze groep op zichzelf niet lastig is, legt de bijkomende problematiek van zorg voor kinderen wel druk op hun baan.
THUISWERKERS AAN HET WOORD
Daarom gingen wij in gesprek met vier doorgewinterde thuiswerkers uit de categorie informatie & communicatie die ook ouders zijn. Door de jaren heen, hebben ze een goede structuur gevonden die voor hen werkt. Margot Wit is blogger en omschrijft haar routine vóór de crisis als volgt: “Normaal gesproken is mijn vriend een dag in de week thuis en onze zoon gaat een dag naar zijn opa en oma. De andere dagen werk ik tijdens schooltijd, hij blijft ook een dag in de week over op school.”
In de schoolvakanties werken thuiswerkers ook met de kinderen in huis, maar dat is heel anders dan tijdens een coronacrisis. Schoolvakanties zijn beter vol te houden, want de kinderen kunnen dan lekker spelen, hebben vaak logeerpartijen, sport, etc. of ze kunnen even met de ene ouder op stap zodat de andere ouder even tijd heeft om te werken.
Maar ineens bevinden zij zich net als vele anderen in Nederland in de realiteit van thuiswerken, thuisscholing en thuiszorg. Onderstaande tabel laat zien hoeveel mensen in de week van 15 tot 21 maart online antwoorden zochten over thuisscholing.
RAUW OP HET DAK GEVALLEN
Rita Maris (43) is freelance tekstschrijver en moeder van zes kinderen. Sinds enkele jaren werkt ze als columnist en blogger vanuit huis. “Ondanks dat we in de omringende landen zagen dat de scholen sloten, is de sluiting van de Nederlandse scholen nog behoorlijk rauw op mijn dak komen vallen. Als de kinderen een schoolvakantie hebben, staat dat ruim van tevoren in mijn agenda en zorg ik dat mijn werk af is. Dit keer was ik totaal onvoorbereid en had ik net een grote opdracht aangenomen.”
(Maris aan het werk aan de keukentafel met haar kinderen)
“De situatie is niet ideaal”, zegt ook reisblogger Denise Miltenburg (48). “Ik werk in de woonkamer. Altijd al. Ruimte voor een aparte werkkamer is er niet. Ik werk en slaap in de woonkamer. Ook het schoolwerk wordt hier grotendeels gedaan, inclusief Teams Meetings met de klas, omdat de wifi in hun kamers te wensen overlaat. Momenteel is de woonkamer dus slaapkamer, werkkamer én klaslokaal!”
Als de kinderen bij haar zijn komt Miltenburg vrijwel niet aan werken toe. “Het is niet te doen,” zegt ze. “De kinderen hebben best volle schema’s. Ik hop van de een naar de ander, en ook al het andere komt op mij neer.” Op de dagen waarop de kinderen naar haar ex-man zijn kan ze eindelijk aan de slag. “Die dagen kan ik me veel beter concentreren en werk ik van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat.”
Van Aken (34) is ook blogger en hoewel ze deze periode als een uitdaging ervaart, heeft zij veel baat van het feit dat haar man thuis zit en veel van de zorgtaken van haar overneemt. Voor haar heeft het schoolwerk van de kinderen de hoogste prioriteit. “In de tijd die overdag overblijft probeer ik te werken. Wel merk ik dat mijn energieniveau een stuk lager is dan normaal, waardoor zelfs als ik me kan afzonderen op kantoor het concentratievermogen sterk verminderd is en ik veel langer bezig ben met taken.”
Maris benadrukt dit gevoel van verloren tijd. “Een machteloos gevoel voert de boventoon. Ik vind het mijn belangrijkste taak om voor mijn kinderen te zorgen, alles wat ik daarnaast kan doen is mooi meegenomen. Ik neem mijn tijdelijke taak als juf dan ook erg serieus, maar dat betekent wel dat ik op dit moment erg korte nachten maak.”
HOE LANG IS DIT VOL TE HOUDEN?
Net als de rest van Nederland (zie Google–grafiek) vragen ook onze thuiswerkers zich af hoelang de coronacrisis nog gaat duren. Want voor De Wit is duidelijk dat haar werk eronder lijdt. “Ik denk dat ik niet overdrijf als ik zeker 50% van mijn werktijd en productiviteit heb ingeleverd. We hebben het goed samen en dat komt ook omdat we gewend zijn veel thuis te zijn en thuis te werken. Maar je merkt dat je wat minder rek hebt – minder slaap, de hele situatie kost veel energie.”
Een lagere productiviteit, vermoeidheid en het blijven schipperen tussen zorgen en werken kan zijn tol eisen. En hoewel er wordt gesproken over meer waardevolle familietijd, het wegnemen van stressvolle ochtenden voor schooltijd, etc. heerst machteloosheid misschien wel het meeste.
Alleenstaande moeder Miltenburg weet het niet. “Ik weet het niet. Ik had al vaak het gevoel ‘dat alles anders moest’. Nou ja, dat heb ik gekregen, alleen dan nog een tikkeltje zwaarder dan het al was. Wat in mijn geval meespeelt is dat, hoewel ik doorwerk, de inkomsten momenteel vrijwel nihil zijn. Ik leef voornamelijk van de kleine commissie op reizen die via mijn blog geboekt worden en dat ligt nu vrijwel stil. Dus nee, dit moet niet te lang duren.”
Bij Van Aken thuis heeft ze het gevoel dat er na twee weken een nieuwe balans is gevonden. Maar een balans die veel energie kost. “Ik moet niet vergeten om op tijd naar bed te gaan, eerder dan normaal. Of even overdag een uur een powernapje te doen. Voor het eerst sinds 10 jaar heb ik ook weer een blikje energydrank gedronken!!”
Maris is duidelijk hoeveel emoties deze situatie ook bij haar en de kinderen losbrengt. Hoe weinig tijd ze ook voor zichzelf heeft nu, ze weet dat ze het volhoudt. “Ik heb in het verleden voor hetere vuren gestaan met onze jongste zoon. Hij heeft een eetstoornis en het is jarenlang een strijd om leven en dood geweest. Dat gaf enorm veel stress en zorgen, daar is een aantal maanden de kinderen thuis, nog niks bij. Ik ben dankbaar dat wij allemaal nog gezond mogen zijn.”
IS ER EEN LICHTPUNTJE IN DEZE HELE SITUATIE TE ZIEN?
Alle thuiswerkers zijn het erover eens dat de extra tijd met hun kinderen een absoluut lichtpuntje is. Miltenburg: “Als ik mijn puberdochter vrolijk hoor zingen in haar kamer of als mijn zoon het hele wagenpark (waar hij al jaren niet meer mee speelde) weer ‘van stal’ haalt en even lekker speelt, dan mag ik eigenlijk alleen maar heel blij zijn. Nee, dan laat ik dat ‘perfecte schema’ soms maar even. Ik heb liever dat ze de coronacrisis later als een warme tijd samen herinneren (want ja, ze wil ineens veel knuffelen tussendoor) dan als een ‘strafkamp’ of trauma.”
Als je het lastig vindt om thuis te werken dan wijzen we je graag op tips die eerder op onze blog verschenen. Als je thuiswerkt met kinderen dan hopen we dat bovenstaande ervaringsverhalen je een hart onder de riem steken. We ervaren deze periode allemaal anders en vinden allemaal oplossingen voor de problemen waar we in de coronacrisis tegenaan lopen.
Als je ons wilt laten weten hoe het voor jou als thuiswerker is nu met de kinderen thuis, dan horen we dat graag!
BRONNEN:
https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2020/14/1-9-miljoen-huishoudens-met-minderjarige-kinderen